Układanie Bassetów – Wstęp (
Cz. I )
We wstępie do rozdziału zatytułowanego „ O psach
Gończych słów kilka ” pisałem, że basset jest typowym psem
myśliwskim. Jednak nasz basset będzie w pełni zasługiwał na tę
nazwę ( psa myśliwskiego, psa gończego ), gdy oprócz przekazywanych z
pokolenia na pokolenie wrodzonych cech psa myśliwskiego będzie on psem
ułożonym. Bassetowi użytkowemu nie wystarczą tylko cechy wrodzone, ale
musi on być poddany procesowi szkoleniowemu, który nazywamy
układaniem psa myśliwskiego. W pracy z psem myśliwskim nie możemy
bazować tylko na jego cechach wrodzonych, lecz przez całe życie psa
zaprawiamy go podnosząc jego umiejętności, jako psa użytkowego.
Gdy umiejętnie nie połączymy planowego szkolenia z wykorzystaniem cech
wrodzonych psa myśliwskiego, nasza praca z bassetem zamieni się w
chaotyczne gonienie przez niego zwierzyny po lesie a podczas konkursu
basset nie poprowadzi nas do celu sfarbowaną ścieżką tropową, lecz
zejdzie z niej na pierwszym zwodniczym tropie. Nieułożony
basset zacznie polować na „własną łapę ( rękę )”, płosząc a nie
wystawiając, czy naprowadzając na strzał myśliwego zwierzynę. Aby
uniknąć takiej sytuacji, jaką opisałem powyżej, podczas szkolenia
(układania, zaprawiania) musimy przestrzegać pewnych zasad: |
Bez nauczenia naszego
basseta karności i posłuszeństwa nie ma sensu zaczynanie układania psa
w polu, czy lesie. |
Dlaczego tak ważne są te zasady ? Otóż podczas
polowania lub konkursu człowiek i pies myśliwski stanowią jeden ściśle
ze sobą współpracujący zespół. Niepodważalnym i
jedynym przywódcą (OSOBNIKIEM
ALFA !!! ) tego zespołu jest człowiek. Człowiek podczas polowania,
czy konkursu wydaje polecenia, które pies
bezwzględnie wykonuje. To nie pies poluje z człowiekiem lecz
człowiek poluje z psem. Podczas polowania z ułożonym, karnym i
posłusznym psem wykonujemy bezpiecznie polowanie zgodnie z „
Regulaminem polowań ” a na próbach i konkursach wykonujemy pracę
zgodnie z „ Regulaminem Prób i Konkursów Pracy Psów Myśliwskich ”. Te
zasady obowiązują nie tylko myśliwych polujących z psami, czy
doświadczonych przewodników psów. Są one
szczególnie ważne dla ludzi, którzy zaczynają swoją przygodę z
kynologią łowiecką i nie chcą tej przygody zakończyć wypadkiem, czy
utratą swojego ukochanego psa. |
Tylko praca z karnym i
posłusznym psem jest bezpieczna ( !!!!!!! ). |
Publikacje podają, że gdy zaginie nam basset w lesie,
należy czekać w miejscu, w którym straciliśmy z nim kontakt. Tak
basset wróci po paru lub kilkunastu godzinach do nas dzięki swoim
doskonale rozwiniętym zmysłom węchu i orientacji. Nie zapominajmy
jednak, że w powrotnej drodze będzie czekało na niego dużo
niebezpieczeństw: przecinające las drogi i trakcje kolejowe, wnyki i
„żelazo” kłusowników oraz inne stworzone przez cywilizacje pułapki.
Niebezpieczeństwo dla nieobeznanego z lasem, „ miejskiego ” basseta
stwarza też sama natura. Samotny basset kierowany pasją może
wejść na bardzo ciekawy dla niego ślad lochy prowadzącej
warchlaki. Nie chce być złym prorokiem, ale z góry można
przewidzieć tragiczne skutki tego spotkana. Nie życzę też nikomu, aby
powracający do właściciela basset został potraktowany jako szkodnik
łowiecki do odstrzału. Te wszystkie czyhające na naszego basseta
niebezpieczeństwa można zażegnać w prosty sposób, mianowicie
ucząc go karności i posłuszeństwa. |
|
|
Karność i posłuszeństwo |
odłożenie luzem |
Bobrujący lub buszujący basset po
usłyszeniu naszego gwizdka ( rogu ) lub komendy powinien przerwać
swoją pracę i powrócić do nas. Po powrocie psa myśliwy może podjąć
dalsze decyzje dotyczące polowania z psem. Może wyznaczyć psu nowe
rejony pracy, zostawić psa w odłożeniu i zapoznać się z miejscem
zestrzału, rozpocząć z psem podchód lub zakończyć polowanie. Ponieważ
próby i konkursy są jedynie etapem
obiektywnie sprawdzającym postępy w układaniu naszego psa a nie naszym
celem, na próbach i konkursach jako oddzielne konkurencje sprawdzane i
oceniane jest posłuszeństwo. |
|
|
Karność i posłuszeństwo – chodzenie na rzemieniu
pomiędzy drzewami. |
|
Pomimo, że posłuszeństwo nie jest przekazywane na drodze biologicznej,
lecz nabywane jest podczas
systematycznego szkolenia psa, sprawdza się je i ocenia nie
tylko podczas konkursów, ale także podczas prób pracy psów
myśliwskich. Podawałem definicje prób i konkursów w rozdziale „ O
Psach Gończych słów kilka ( Cz.II )”. Z definicji prób i konkursów
wynika, że na próbach sprawdza się cechy wrodzone a na konkursach
cechy wrodzone i umiejętności nabyte podczas szkolenia. W
rzeczywistości jest jednak troszeczkę inaczej niż wynika to z
definicji. Próby pracy można porównać do klasy młodzieżowej na
wystawach eksterierowych. Służą one do wypróbowania , sprawdzenia,
oswojenia młodych psów ( określona jest dolna i górna granica
wieku ) z pracą w polu ( psy użytkowe ) i na ringach wystawowych (
psy wystawowe ). Na podstawie otrzymanych dyplomów z prób pracy psów
myśliwskich nie możemy wystąpić o wystawienie Certyfikatu Użytkowości.
Dyplom z prób pracy nie możemy przedłożyć z innymi dokumentami do
wystawienia Interchampionatu. Na próbach pracy nie może być przyznany
wniosek CPC ( Wniosek na Championa Pracy ) i wniosek CACIT ( Wniosek
na Międzynarodowego Championa Pracy ). Podobnie jest z opisami i
ocenami uzyskanymi w Klasie Młodzieżowej na wystawach, które nie
kwalifikują do uzyskania wpisu Pies Reproduktor, Suka Hodowlana (
wyjątek suki ras wielkogłowych ), przyznania wniosku CWC i CACIB. To
tyle, jeśli chodzi o podobieństwa pomiędzy Klasą Młodzieżową a Próbami
Pracy. |
|
|
Karność i posłuszeństwo |
zachowanie się na
stanowisku |
Wróćmy do prób pracy. Na próbach pracy ocenia się
głównie cechy wrodzone psa myśliwskiego. Ponieważ ocenie podlegają
młode psy nie wymaga się od nich idealnego wykonania poszczególnych
ocenianych elementów. Podam, jako przykład próby wyżłów.
Charakterystyczną cechą użytkową Gr.VII FCI , która jest przekazywana
na drodze biologicznej, jest stójka. Od młodego wyżła nie
wymaga się jeszcze klasycznej, twardej stójki. Nie uważa się za
błąd podczas pracy na próbach wyżłów, jeżeli pies wcześniej zaznaczył
obecność bażanta, czy kuropatwy, choćby nawet krótką stójką.
Wykonanie natomiast w ten sposób stójki lub pogonienie zwierzyny na
konkursie może zakończyć się obniżeniem oceny, nawet do „ 0 ”. Takie
same kryteria oceny na próbach dotyczą posłuszeństwa i skłonności do
współpracy z przewodnikiem. Od młodego wyżła nie wymaga się jeszcze
bezwzględnego posłuszeństwa, lecz
jedynie wyraźnej skłonności do wykonania otrzymanych rozkazów oraz
utrzymania kontaktu z przewodnikiem podczas przeszukiwania terenu.
Jeżeli na polecenie sędziego przewodnik nie zdoła w czasie 10 minut
przywołać psa, to otrzymuje za tę konkurencje ocenę „ 0 ”. Widzimy na
tym przykładzie, że podczas prób oceniane są nie tylko cechy wrodzone,
ale też umiejętności nabywane podczas szkolenia psa. Ocena pracy
młodego psa na próbach jest jednak łagodniejsza niż psa ocenianego na
konkursach, którego zarówno cech wrodzone, jak i umiejętności wyuczone
zostały podniesione jakościowo podczas systematycznego szkolenia. |
|
Dalsze rozważania o próbach i konkursach, cechach
wrodzonych psa myśliwskiego, układaniu bassetów, będą mogli Czytelnicy
przeczytać w drugiej części „ Układania bassetów. Wstęp ( Cz. II ) ”
W tym artykule postaram się odpowiedzieć na pytania często zadawane
przez początkujących przewodników:
-
czy przygotowujemy psy do prób pracy ?
-
czy szkolić psa na kursach, warsztatach, czy oddać na
kilka miesięcy do fachowca.
-
czy samodzielnie podnosić swoją wiedzę o użytkowości i
układać swojego basseta ?
Wojciech Stan. |
Słowniczek Kynologii Łowieckiej. Układanie psa
myśliwskiego, zaprawiać psa myśliwskiego –
słowniczek kynologii łowieckiej w artykule „ O Psach Gończych słów
kilki ( Cz. IV ) ”. |
Próby pracy,
konkursy pracy – słowniczek kynologii
łowieckiej w artykule „ O Psach Gończych słów kilka ( Cz.II) „. |
Bobrowanie –
przeszukiwanie ( brodzenie ) przez psa
myśliwskiego szuwarów i zarośli zalanych wodą. |
Buszowanie (
buszówka ) – przeszukiwanie ( przekładanie )
przez psa myśliwskiego terenów o niejednolitym podszycie, zarośli,
niskich upraw i młodników w celu znalezienia i wypłoszenia zwierzyny.
Pies szuka nie dalej jak 35 metrów w lewo, w prawo i w przód przed
przewodnikiem. |
Stójka –
zatrzymanie się psa ( wyżła ) po zwietrzeniu zwierzyny.
Stójka jest cechą wrodzoną charakterystyczną dla wyżłów ( Gr.
VII FCI ). |
Twarda stójka –
stójka wykonana z pełną ekspresją i wyczekana do
nadejścia przewodnika. |
Zwodniczy trop –
dodatkowe utrudnienie dla tropiącego psa. Tropy
zwodnicze układa się z różnych rodzajów farby, włóczek oraz
kończyn zwierzyny płowej i czarnej. |
Pasja psa myśliwskiego
– przejawia się chęcią wytrwałego szukania i tropienia zwierzyny,
atakowania dzika u dzikarzy, wytrwałego tropienia u posokowców i
tropowców. |
Locha
– samica dzika od 3 roku życia. |
Warchlaki
– nazwa ta określa dziki od dnia urodzenia do końca marca następnego
roku, a więc najdalej do 12- 13 miesiąca życia. |
|
ALBUM
TROPOWCÓW |
W rozdziale „Układanie bassetów ” pod tekstem będą zamieszczane zdjęcia z
układania bassetów i ich pracy podczas szkolenia specjalistycznego.
Dla porównania pracy bassetów z innymi rasami psów myśliwskich,
Czytelnicy naszej profesjonalnej internetowej strony będą mogli
oglądać zdjęcia z konkursów i pracy na nich innych ras myśliwskich.
Chciałbym, aby czytelnicy potraktowali te zdjęcia jako materiał
szkoleniowy, wykorzystując go podczas układania swojego basseta. |
Zdjęcia
zamieszczone pod tekstem przedstawiają pracę na tropie BAJKI Tanala
podczas szkolenia specjalistycznego ( 13.04.2008 ). BAJKA pracuje na
ścieżce tropowej, która została wykonana przez położenie farby w
ilości 0,2 l ( krew wieprzowa, uszlachetniona dziczymi narogami ) na
szesnaście godzin przed wejściem na ślad. Treningowa ścieżka tropowa o
długości 400 metrów ( konkursowa ścieżka dla tropowców ma długość 600
m ) posiada miejsce zestrzału, dwa łoża, na końcu ścieżki została
wyłożona skóra z dzika. BAJKA do drugiego łoża pracuje na otoku. Od
drugiego łoża pracuje samodzielnie jako oznajmiacz. Sposób, w
jaki oznajmia BAJKA jest następujący – po powrocie od znalezionej
zwierzyny ( podczas szkolenia skóra z dzika ) basset siada frontem do
przewodnika na wysokości jego lewej nogi, na komendę: „ Prowadź do
dzika ” wstaje i idąc przed przewodnikiem doprowadza go do celu. Podczas przeglądania zdjęć
chciałbym, aby Czytelnicy zwrócili uwagę na następujące elementy w
pracy z bassetem na sfarbowanym tropie:
praca basseta podczas
wypracowywania sfarbowanego tropu powinna odbywać się
przez cały czas z truflą nosa przy ziemi ( praca
dolnym wiatrem )
basset pracuje na luźnym, nie
napiętym otoku.
basset pracuje na całej długości
otoku; błędem jest skracanie otoku 1 do 2 metrów.
Życzę Czytelnikom przyjemnej sesji
zdjęciowej. W.S. Praca BAJKI na otoku
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Na ostatnim zdjęciu
BAJKA dochodzi do drugiego łoża. W tym miejscu kończy się jej
praca na otoku. Od drugiego łoża rozpoczyna się samodzielna
praca BAJKI ( oznajmianie ).
Praca BAJKI jako Oznajmiacza |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Oznajmianie jest umiejętnością nabytą
podczas systematycznego szkolenia psa |
|
|
Dla porównania ze
stylem pracy basseta na tropie zamieszczam zdjęcia z
pracy gończego polskiego na Konkursie Pracy Posokowców
i Tropowców w Pabianicach ( 25.05.2008 ). Przewodnik
Edward Hołdysz pracował ze suką gończego polskiego GWARA
z Beskidzkiego Matecznika. Gończy wykonywał swoją pracę
do końca na otoku. Każdą konkurencje na konkursie
rozpoczynamy od zameldowania się składowi sędziowskiemu
( pierwsze zdjęcie ).W meldunku podajemy następujące
informacje: swoje imię i nazwisko; rasę, płeć, nazwę i
przydomek hodowlany startującego psa; gdy konkurencje
można wykonać w kilku wariantach, mówimy, który wariant
wybieramy. Po zameldowaniu przewodnik przystępuje do
zapoznania i oględzin miejsca zestrzału. Następnie
przewodnik przygotowuje psa do startu, naprowadzając go
na miejsce zestrzału. Po podjęciu przez psa pracy,
przewodnik podąża za nim. Ukoronowaniem tej pracy jest
znalezienie przez psa tuszy dzika. Wszystkie te elementy
Czytelnicy zaobserwują przeglądając zamieszczone poniżej
zdjęcia.
Praca GWARY na Konkursie Tropowców w Pabianicach
|
|